Torba Değil Tuzak: Zeytine, Hayata ve Halkın Sesine Göz Diktiler / 20.06.2025

TBMM’de yine bir torba yasa görüşüldü. Daha doğrusu, tartışılmadan, halktan, muhalefetten, doğadan gizlenerek geçirilmeye çalışıldı. Meclis salonunda yaşanan arbede sadece vekiller arasında değil; halkın iradesiyle, sermaye düzeni arasında büyüyen çatışmanın ta kendisiydi. Bu yasa bir kez daha gösterdi ki, doğaya karşı, emeğe karşı, halkın katılımına karşı örgütlü bir anlayış iş başında.

Torba yasalar, demokrasiyi bypass etmenin kurumsal aracına dönüştü. Bir gecede onlarca düzenlemeyi, hiç tartışmadan geçirebilmenin bahanesi. Düşünün, içinde hem zeytinliklerin madenciliğe açılması hem de yerel yönetimlerin yetkilerinin kırpılması yer alıyor. Bir de üstüne, doğayı savunan vekillerin sesi kesiliyor, susturuluyor, itiliyor. Hangi demokrasiden söz edeceğiz?

Ey halkın temsilcisi olduğunu iddia edenler, soruyorum size: Nasıl olur da bu ülkenin tarımını, toprağını, zeytinliğini yok edecek düzenlemelere “kalkınma” adı verirsiniz? Hangi kalkınma, yaşamı yok ederek sağlanır?

Torba yasanın 11. maddesiyle artık zeytinlikler, ormanlar, hatta koruma altındaki kültürel alanlar dahi maden ve enerji projelerine açılabilecek. Bu sadece bir doğa meselesi değil; bir geçim, bir yaşam, bir direnç meselesidir. Zeytinliklerin yok edilmesi, kırsalda yaşayan milyonlarca yurttaşın hayat damarının kesilmesi demektir.

Bu düzenleme, en çok da Ege’yi vuracak.

Ege, sadece turizmle değil; zeytiniyle, bağıyla, inciriyle, emeğiyle, belleğiyle bir yaşam biçimini temsil eder. Bu topraklar, binlerce yıldır doğayla uyumlu üretimin, kolektif emeğin ve yerel kültürün beşiği olmuştur. Şimdi o toprakların üstüne maden şirketlerinin gölgesi düşürülüyor. Kaz Dağları’ndan Yırca’ya, Milas’tan Soma’ya kadar nice yerde halkın “zeytinime dokunma” çığlığı hâlâ kulaklarımızda.

ÇED süreçlerinin by-pass edilmesiyle halkın projelere itiraz hakkı da elinden alınıyor. "Çevresel etki" artık sadece bir formaliteye dönüştürülüyor. Bu ülkenin dağlarında taşlarında, derelerinde HES’lere, taş ocaklarına karşı direnen köylü kadınların sesi, bu yasa ile tümden susturulmak isteniyor.

Bu sadece bir yasa değil, bir zihniyet meselesidir. Bu zihniyet:

Yerel yönetimlerin yetkisini budarken,

Üniversiteleri, spor kulüplerini, şehirleri dahi merkezi iradeye bağlarken,

Emekçiye kuru bir bayram ikramiyesi reva görüp, doğayı rant uğruna satarken;

Aslında bize bir gelecek dayatıyor. Betonla, madenle, talanla örülmüş bir gelecek…

Zeytine sahip çıkan köylüyle, söz hakkını arayan emekçiyle, yerel yönetimlerin demokratik sesini savunan yurttaşla birlikte olmaya devam edeceğiz. Ege’de, Karadeniz’de, İç Anadolu’da... Nerede bir ağaç kesiliyorsa, nerede bir dere susuyorsa, nerede bir halk susturuluyorsa biz orada olacağız.

Torba yasaların içine sıkıştırılamayacak kadar büyük bir sözümüz, inadımız, direnişimiz var.

Zeytin yaşamdır. Katılım haktır. Direniş umuttur.